Evde yoğurt mayalamanın çok zor olduğunu düşünenler vardır mutlaka aranızda, işte bu yazıyı sizin için hazırladım :) Belki bu yazıdan cesaret alıp siz de denersiniz.
Yoğurt mayalama maceram Gökçe doğmadan 1-2 sene önce başladı. Bir workshop sonrası yazdığım blog yazısıyla, Tefal Yoğurtçum kazandım ve o günden sonra sık sık makinayla evde yoğurt mayalamaya başladım. Öncesinde cesaret edemiyordum çünkü çok komplike bir işmiş gibi geliyordu. Sütün ısısını tuttur, mayala, iyice sarıp sarmala sıcak tut falan filan. E bir de sonunda tutmama riski var, derken hiç o işe girmemiştim. Makineyle mayalamak o kadar kolay geldi ki bana, sürekli yapmaya başladım.
Gökçe ek gıdaya geçtikten sonra, evde günlük sütten yoğurt mayalamaya başladım. Makinenin küçük kaplarında 6 tane mayalıyordum, ama 6 gün boyunca yedirmek de içime sinmiyordu, yani taze taze her gün yiyeceği kadar mayalasam diyordum. Annem dedi ki, ben siz bebekken su bardağına ya da minik kavanoza mayalıyordum, taze taze yiyordunuz... Bir gün dur deneyeyim dedim, sütü ısıttım, bir tatlı kaşığı yoğurtla mayaladım sardım beklettim, baktım süper olmuş. Aa dedim hiç de zor değilmiş. O günden sonra, arada makinayla arada makinasız devam ettim.
Tek sorun, şu sarıp sarmala işini sevmiyordum ve bazen ısıyı ayarlayamadığımda yoğurdum tutmuyordu. Biraz araştırınca fırında yoğurt mayalama işini keşfettim. Ve işte o günden sonra yoğurt mayalamak benim için dert olmaktan çıktı. Hatta makinamı da kızkardeşime verdim o kullanıyor :) Olay basit, sütü ısıtıp mayalıyor ve 30 derece ısıtıp kapattığınız fırının içine koyuyorsunuz, 4 saatte taş gibi bir yoğurdunuz oluyor :)
Ben mahallede güvenilir bir şarküteri'den günlük açık süt alıyorum, hatta yarı yarıya manda sütü kullanıyorum, o zaman hem daha sert hem daha lezzetli oluyor. Şimdi detaylarıyla kapalı fırında yoğurt mayalamanın püf noktalarını anlatayım;
Sütün Hazırlanması
Öncelikle açık süt aldıysanız, çelik tencerede 10 dakika kadar kaynatın. (Ben kaynayana kadar ara ara tahta kaşıkla karıştırıyorum, kaynamaya başladıktan 10 dakika sonra kapatıyorum). Açık süt mü kullanmak lazım, günlük pastorize süt mü konularına burada girmiycem, konumuz o değil çünkü :) Herkes içine nasıl siniyorsa o şekilde yapabilir. Eğer hazır sütle yapacaksanız mayalama sıcaklığına ısıtmanız yeterli olacaktır.
Sütün Mayalanma Isısının Ayarlanması
Sütün uygun mayalanma ısısı 43-45 derece civarındadır. Bu sıcaklık da benim çok kafamı karıştırıyor, hatta sıvı termometresi falan aldım ama sonra yine elle kontrole geçtim. Serçe parmağınızı süte sokun, 7 ye kadar sayın o ana kadar ısıya dayanıp 7 den sonra eliniz yanıyorsa tamamdır. Çok saçma gibi geliyor ama bir süre sonra alışıyorsunuz, yani parmağı soktunuz 3e 4e kadar saydınız ve eliniz yandı, hala çok sıcak demektir biraz daha soğutun. 7 de bile hala yanmıyorsa soğumuş demektir biraz ısıtın. Hatta eğer tencerede değil de ayrı bir kapta mayalayacaksanız, sütü oraya alıp orada soğutun, çünkü uygun ısıya getirip kaba aktarırsanız, kap soğuk olduğu için sütün ısısını düşürecektir. Ben genelde Weck kavanozlarda mayalıyorum, tek porsiyonluk güzel oluyor.
Sütün Mayalanması
Maya için ev yoğurdu veya organik yoğurt kullanmanızı tavsiye ederim. Benim süt aldığım yerde maya için küçük kaplarda kanlıca yoğurdu satılıyor taze olarak. Ben hep onunla mayalıyorum. 1 lt süte 1 yemek kaşığı maya koyuyorum. Öncelikle mayayı bir kaseye alın, üstüne biraz ılık süt koyup kaşıkla çırpın, yoğurt homojen olarak dağılsın, sonra karışımı mayalayacağınız süte döküp iyice karıştırın.
Fırında Bekletme
Fırınınızı 30 derece kadar ısıtın ve kapatın. Fırının içi ılık olacak. Yoğurt kavanozlarınızın üstüne bir parça kağıt havlu koyup kapağını kapatın ve fırının içine koyun (Telin üstüne) Yaklaşık 4 saat bekletin, mayalanan yoğurtlarınızı kağıt havluyu alıp kapak kapatarak dolaba kaldırın. Burada kağıt havlu koyma sebebim şu: direkt kapak kapatırsam, ısı değişimi sebebiyle su buharı oluşuyor ve kapaktan yoğurdun üstüne damlayıp yoğurdu sulandırıyor. Kağıt havlu koyunca bunun önüne geçmiş oluyorum.
Yoğurtlarınızı biraz dolapta dinlendirdikten sonra afiyetle yiyebilirsiniz. Çok zor gibi görünse de bir kaç kez denedikten sonra eliniz alışacak ve çok kolay olduğunu göreceksiniz.
NOT: Eğer yoğurdum tutmazsa ne yapıcam diyorsanız, size bir önerim olacak. Ben daha fırın yöntemini keşfetmeden önce sarıp sarmalayarak yaparken, bir gün baktım ki yoğurt aynen süt halinde duruyor, mayalanmadan kalmış. 2 kilo güzelim süt ziyan mı olacak derken, o haliyle dolaba kaldırıp işe gittim. İnternette bir araştırayım dedim, karşıma şu yazı çıktı. Diyor ki tutmayan yoğurdu 75 derece sıcak fırında 1 saat tutun, ben de aynen 75 derecede 1 saat tuttum, baktım hala istediğim gibi değil biraz daha tuttum ve sonunda gerçekten sert bir yoğurdum oldu. (Burada fırını kapatmıyoruz, 1 saat 75 derecede açık duruyor) Siz de bir gün tutmamış bir yoğurtla karşılaşırsanız bu yöntemi deneyin mutlaka.
Merhaba, Ben de çok uzun bir zamandır evde yoğurt mayalıyorum ve son 1 yıldır da mayaya probiyotik ilave ediyorum.
YanıtlaSilNurdan
Merhaba, probiyotiği nasıl ekliyorsunuz?
Sile 4 saat fırının içi ılık kalıyor mu,abes bir dru oldu galiba, sizin yoğrdunuz tuttuğuna göre ılık kalıyor demektir:) ama yine de sormadan geçmemeyim.
YanıtlaSilGözde Hanım, fırının içi 30 derece olarak kalmıyordur belki ama ılık olduğu için yoğurt için yeterli oluyor. Hatta bazıları fırını ısıtmadan direkt içine koyup yapıyormuş, kapalı bir yer olduğu için ısısı yetiyormuş ama ben o şekilde yapmıyorum. Azıcık ısıtmak yetiyor.
Silteşekkürler deneyeceğim.
YanıtlaSilÖzgecim ellerine sağlık, tüm noktaları yazmışsın. Bir tek şey soracağım, fırını ne kadar süre açık tutuyorsun içinin ısınması ve ılık kalması için? Kaç derecede kaç dakika açık kalıyor fırın?
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim canım. Benim fırını 30 dereceye ayarlıyorum, o ısıya gelince ışığı sönüyor, yani 30 derece ısınmış oluyor. O zaman kapatıyorum. Her fırında ısındığını gösteren bir işaret vardır diye düşündüm, dakika tutmadım o yüzden :)
Silözge hanım hiç yoğurt yapmadım da bu tarifinize göre ilk kez yapıcam inşallah.
YanıtlaSil1 litre süte mayayı büyük kapta karıştırıp sonra mı kavanozlara bölüştürüyorsunuz. yoksa kaynayan sütü bölüp kavanozlara teker teker maya mı koyuyorsunuz?
İki şekilde de olur ama siz büyük kapta mayayı karıştırıp, kavanozlara bölüştürün daha iyi. Eğer direkt kavanozda mayalayayım derseniz ben 250 ml yani büyük bir su bardağı ölçüsündeki kavanoza 1 tatlı kaşığı kadar maya koyuyorum.
SilÖzge hanım sizi ve tariflerinizi sıkı bir şekilde takip ediyorum, harikasınız;) yazılarınızdan anladığım kadarıyla Üsküdar'da oturuyorsunuz. Ben de Bağlarbaşı'nda oturuyorum. Çocuklarım için ben de ev yapımı yoğurt tercih ediyorum. Sütü nereden aldığınızı paylaşabilirseniz çok sevinirim. Sevgiler..
YanıtlaSilEmine Hanım merhaba, çok teşekkürler öncelikle. Ben Fıstıkağacında oturuyorum, ışıklardan içeri girerken köşedeki pidecinin bitişiğinde minik bir dükkan var şarküteri gibi. Oradan alıyorum. Sütçü Bekir'in dükkanı hangisi deseniz herkes gösterir :) Sevgiler
SilNotumu aldım, çok teşekkürler..))
YanıtlaSilaynen dediğiniz gibi yaptım eğer tutmazsa o yoğurt yandı keten helva
YanıtlaSilUmarım güzel olur :)
SilBen fırını ısıtıyorum direk koyuyorum. Tele de koymuyorum, fırını boşaltıp en alta koyup kapatıyorum 6 saatte cıkarıyorum. Unutup 7 saat sonra çıkardığımda oldu bi sıkıntı olmadı sadece şu kağıt havlu olayını bende yapcam sulanıyor gerçekten
YanıtlaSilTabii ki fırının içine de konulabilir, kağıt havlu olayı gerçekten çok işe yarıyor, o şekilde yapın mutlaka :) Sevgiler...
SilKağıt havlu nasıl olüyor. Bende 2 senedir. Sarmalayarak tutturamadım yoğurt yapmayı. Şuan ilk defa fırında deniyorum. Ins. Tutar. 50 derece 4 saat fırını açık tutarak yapiyorum
YanıtlaSilHayır hayır fırını açık tutmuyorsunuz kesinlikle.ısıtıp kapanacak fırın
SilÖzge hanım tarif için teşekkürler bugün deneyeceğim. Ancak bir tavsiye; özel olarak kanlıca yoğurdunu seçmiyorsanız maya için, aslında kendi yoğurdunuzdan mayalık ayırabilirsiniz bir sonraki mayalama için.
YanıtlaSilMerhaba, evet kendi yoğurdumdan da ayırıp yapıyorum, ama çoğu zaman ayırmayı unutuyorum :)
SilMerhaba Özge hanim Ben tam olarak anlamadigim tek bi nokta var dogurdu kavanoza aldikdan sonra kagit koyuyorsunuz ya firina koyarken sulanmasin diye acaba kapaginida ayni zamanda kapatiyormusunuz üzerine??? Yoksa sadece kagitmi
YanıtlaSilMerhaba, yazıda da belirttiğim gibi kağıt havlu koyup kapağını kapatabilirsiniz. Buharı emiyor kağıt havlu, böylece sulanmıyor.
SilBen 150 Derecede isitip koyuyorum. Cok mu fazla isitiyorum ki? 😢
YanıtlaSilYani 150 derece epey bir yüksek yoğurt mayalamak için. Mayalanmaktan ziyade pişmiş süt yapmak için kullanılabilir :) 30 dereceye ısıtıp fırını kapatın, o sabit sıcaklıkla mayalanacaktır.
Silozge hanim probiyotik kullanarak yigurt yapmam lazim ama utun 45 derece oldugunu bir turlu anliyamiyorum sizin bu serce parmakla yaptiginiz olcumin 45 derece olduguna eminmisiniz.birde probiyotik ne kadar koymaliyim
YanıtlaSilMerhaba, parmakla ölçümün tabii ki garantisi yok, 40 derece civarında diye düşünüyorum. Çok hassas ölçüm yapacaksanız uygun fiyata gıda termometreleri var, onlardan kullanabilirsiniz. Probiyotikle mayalama konusunda bir fikrim yok, bir şey söyleyemiyorum maalesef.
SilMerhaba ozge hanım bende internetten bakarak pastörize sütten yoğurt mayaladım organik yoğurt aldım ama 2 yemek kaşığı diyordu mayaya o kadar yoğurt koydum küçük kavanozlardaki tutmamış gibi yaklaşık olarak 8 saattir fırında beklettim 500 ml kavanozdaki tutmuş gibi kapaklarını kapatıp dolaba mı kaldırayım eğer küçükler tutmazsa sizin gibi fırını 75 dereceye getirip 1 saat bekletcem fakat bu işlemi yaparken ağzı açık kavanozlar dimi
YanıtlaSilMerhaba, dolaba kaldırın belki sertleşir biraz daha. Baktınız olmamış dediğim gibi 75 derecede bekletin katılaşana kadar, kapak koymayın fırındayken. Kağıt havlu örtebilirsiniz nemini alır.
SilÖzge hanım merhaba.Sahurda bi baktım yoğurdum tutmamış hemen google a yazıp sizin yazınıza ulaştım.Şu an fırında 75 derecede bekletiyorum. 1 saat sonra inşallah sonuç alabilirim.Teşekkürler...
YanıtlaSilUmarım istediğiniz gibi olur sonuç. Bende işe yaramıştı :)
SilMerhaba özge hanım, öncelikle emeğinize sağlık:) ben şimdi dolaba kaldırdım yoğurdu sabah erken işe gideceğimden 4saat tutabildim fırında. Benim sorum, eğer tutmazsa, şu 1saat 75derece olayını ertesi gün de yapabiliyor muyuz dolaptaki yoğurda? Yoksa dolaba kaldırmadan önce mi ancak yapılabiliyor o işlem? Teşekkürler.
YanıtlaSilMerhaba, evet dolaptan çıkarıp fırına koyup yapabiliyorsunuz. Ben de o şekilde yapmıştım :)
SilHanımlar maya olarak başka ne kullanabilirim evde sütü mayalamak için yoğurt kalmamışsa varmı bir yolu teşekkürler
YanıtlaSilMerhaba bu işlem fırına zarar veryomu acaba bozuluyo diye duyum aldım açıkçası endişelendim biraz fırınıma zarar verirmi :(
YanıtlaSilIsıtıp kapatılan bir fırına koyulan bir şey nasıl bir zarar verebilir ki fırına. Kim söylediyse biraz hayalgücü kuvvetli biri olsa gerek :)
SilOluşan buhar zarar veriyomuş paslanmasına sebeb oluyomuş ben isitmadan koyuyodum 6 saat bekletip çikariyorum ama çok buharlaşıyo camdan içeri görünmüyo o kadar yani ama çok güzel oluyo yogurdum teşekkür ederim yorum için...
SilÖmcelikle teşekkürler..tarif ettiğiniz gibi yoğurdu yaptım. Fıtınım balkonda ve soğuk havalarda 75 derecenin biraz üstünde çalıştırmam gerekiyor. Bugün fırının ısısını yükselttiğimde, mayalanmış yoğurdu pişirmişim ve de sulanmış. Sizce kavanozun altındaki yoğurtsal kısmı yeni mayalamada kullanabilir miyim. Yoksa yeni baştan yoğurt mayası mı bulmalıyım
YanıtlaSilMerhaba jnanin hic fikrim yok, hic başıma gelmedi ne desem yalan olur.
SilMerhaba Özge hanım,ben bugün yoğurt yaptım ama maya tutmadı galiba,17:50'de 6 dakika ısıtılmış fırına işitip koydum,4:30 saat sonra hala sıvı süt şeklinde,açıp baktım merak edince,gece 2'ye kadar tutayım mi fırında,erken mi baktım acaba?
YanıtlaSilMerhaba, fırında ben 2 saat falan beklettim tuttu. Sizinki epey kalmış, tutmadıysa yapacak bisey yok gibi.
SilMayalarken kapak mı kapıyorsunuz? Yazınızda hem fırında koyarken hemde cıkarınca kağıt havlu kapak yazmışınız bıraz karişik
YanıtlaSilAslında çok karışık yazmamışım ama şöyle, fırına koyarken kapaktan öne kağıt havlu koyun yani önce kağıt, üstüne kapak. Fırından alınca da havluyu çıkarıp kapağını kapatın. Ben bu şekilde yapıyorum. Ama fırına sadece kağıt havlu ile örterek de koyabilirsiniz. Maksat buharı emsin yoğurt sulanmasın.
Sil